Bornocu Ersan 11 Kasım 2015 Çarşamba



Fransa'da Skoç Masonluğu için uygun zeminin sebebi öncelikle, Fransız ve İskoç hanedanları arasındaki, özellikle İngilizlere karşı dostluk ilişkisinden dolayı İskoçya'nın Fransa'ya yaptığı askerî yardım çerçevesinde kurulan askerî ordudan daha sonra oluşturulan muhafız birlikleridir. Stuartların sürgünü ile birlikte gelen Stuartçı Masonların ve aydınların etkisi ancak askerî locaların hazırladığı bu uygun zemin üzerinde gelişebilmiştir.

Fransız ordusu saflarında 1424 Savaşı'nda çarpışan İskoç birlikleri, 1445 yılında Fransa kralı VII. Charles tarafından modernize edilen orduda, İskoç Jandarma Birliği adı altında özel ve çok imtiyazlı askerî birlik olarak yer alır. Daha sonraları bu askerlerden iki birlik seçilerek İskoç Muhafız Birliği (Gardes Ecossais) adı altında hanedan ve saray için koruma timi oluşturulur. Birlikten seçilen 33 kişi kralın yakın korumalarıdır. Yakın korumalar, İskoçya'nın asil ailelerinden seçilen iyi eğitimli ve yetenekli subaylardan oluşur. Acaba, Eski ve Kabul Edilmiş Skoç Riti'nin 33 derecesi ile bu sayının bir ilgisi var mıdır?

İşte bu Birlikteki kültürlü ve aydın İskoçlar, daha sonraları Fransa'da kurulacak Skoç Localarının nüvesi için gereken uygun zemini ve potansiyeli oluşturmuştur. Hatta bunlardan bir kaçı ileride, Skoç Masonluğunda Büyük Üstad mertebesinde önde gelen isimler olacaktır. Meselâ 1641 yılında Mason olan ve Royal Society'in ilk başkanı İskoç ordusu komutanı General Robert Moray, gençliğinde İskoç Muhafızlarında subay olarak görev yapmıştır.

Daha sonraları, İngiltere-Fransa savaşları ve bu savaşlarda Fransa'nın müttefiki olan İskoçya'nın tutumu ve daha da ötesi İngiltere'de İskoç asıllı Stuart hanedanının taht mücadelesi yaptığı önce Cromwell sonra Orange en sonra Hannover hanedanları meseleleri, İskoçlar ile Fransızlar arasındaki dostluğu pekiştirir. İngilizlerden kaçmak zorunda kalan Stuart hanedanı maiyeti ile birlikte daima güvenli gördükleri ve kral ailesi ile akraba oldukları Fransızlara sığınırlar.

Fransa'da ilk Skoç Locası, İngiltere'de 1649 yılında idam edilen kral I. Charles'ın Fransa'ya kaçıp, Paris yakınında Saint Germain - en Laye Şatosu'na yerleşen dul eşi Fransa kralı IV. Henry' nin kızı Henrietta Maria'ya refakat eden maiyet subayları ile bunlara İskoçya'dan ve İrlanda'dan katılan soylular, İskoç Muhafız Birliği subaylarının da katılımı oluşturulur.

Hemen sonra 1651'de Fransa'ya kaçan kral II.Charles için bu ilk nüve, uygun bir ortam sağlar ve asıl masonik eylemsel gelişme başlar. Şatodaki İskoç Muhafızları Birliği'nin yanında II.Charles'ın İrlandalılardan oluşturduğu İrlanda Özel Koruma Birliği'nin subayları, diğer soylular ve Stuartist taraftarları, Saint-Germain şatosunda Stuartist Skoç Masonluğu'nun temellerini atarlar. Nitekim II.Charles'ın İngiltere tahtına geçmesinden sonra Saint Germain şatosunda tesis edilen askerî birliklerin subayları ilk locaları kurup masonik faaliyetleri arttırırlar. Hatta İrlandalıların Walsh Piyade Birliği subayları tarafından da 1689'da La Parfaite Egalite Locası kurulacaktır.

Asıl amaçları Stuartları İngiltere tahtına geçirmek isteyen bu İskoç Masonları grubunda hanedana bağlı soylular, aristokratlar ve şövalyelerin yanında; fikir ve bilim adamları, aydınlar ve siyaset adamları vardır. Bu gruba gitgide aydınlar, meraklılar, Stuartları maddî manevî yönden destekleyen Fransızlar katılmıştır. Bu destek halk desteğinden çok devlet desteği olarak da devam etmiştir. Çünkü İngiltere'deki rejim ile Fransa savaş halindedir. İngiltere'deki rejimin muhalifi hatta düşmanı durumundaki mağdur Stuart hanedanı ise Fransız kraliyet ailesi ile dost ve akrabadır. Kaldı ki, akrabaları Stuartları açıktan açığa destekleyerek müşterek düşmanları İngiltere'de karışıklık çıkarmak ve tahta kendi yandaşlarını oturtmak Fransızlara çok uygun bir siyasal girişim olarak gelmektedir.

Özetle Fransa'da ilk uygun zemini hazırlayanlar ve Skoç Masonluğunun ilk temellerini atanlar İskoç ve İrlandalı seçkin ailelerden oluşan birliklerdeki subayların kurdukları askerî localardır.

Fransızlar, mason localarındaki İrlanda veya İskoç Muhafız Birliğine mensup subayların kendilerine özgü geleneksel kıyafetleri dolayısı ile kurulan bu yeni tür localara Skoç Locaları (Loge Ecossais) ve bu özgün masonluğa da Skoç Masonluğu adını takmışlardır. Yoksa yukarıda değinildiği gibi bu locaların İskoçya'dan berat alması gibi hiç bir bağlantı yoktur. İsim sadece çok güzel bir yakıştırmadır. İskoçlara, Fransızlar tarafından Ecossais yâni Skoç denildiği gibi; bunların kurdukları masonluğa da Skoç Masonluğu denilmiştir.

Skoç Masonluğunun kurumlaşması 1720'li yıllarda Paris-Bussy Sokağı'nda İskoçlar tarafından kurulan Loge de Bussy ile başlar. 1725'lerde Skoç Masonluğunun ünlü önderi Derwenwater Kontu Charles Radcliffe ve diğer Stuartist İskoç Masonlarının kurduğu Loge de Boucheries çalışmaktadır. 1726 yılından itibaren Skoç Masonluğu Fransa'da yayılır. Bu gelişime paralel olarak, Fransa'daki İngiliz Masonluğu tarzı üç dereceli çalışan Anglican Localara karşı, 1732'den itibaren Skoç tarzı yüksek derecelerin verildiği Gallican Locaların milliyetçi Fransızlar tarafından kurulmasıyla da Skoç Masonluğu modelinin Fransa'da hızla yayılması büyük bir ivme kazanır.

Üye sayısı gitgide kalabalıklaşan bu localarda Fransız yoğunluğu artınca, locaların asıl kurucuları olan İskoçlar ve İrlandalılar imtiyazlarını korumak amacıyla yeni bir yöntem geliştirirler. İşte bu yöntem Skoç Localarının ikinci önemli fonksiyonu olur. Yöntem İrlandalılar ve İskoçlara mahsus yeni Yüksek Derecelerin kurulmasıdır. Mesela, İrlandalı Üstad, Kâmil İrlandalı Üstad ve Muktedir İrlandalı Üstad gibi dereceler bu tip masonik yüksek derecelerin prototipleridir. Ama bu dereceler ilerideki yıllarda, ya isim değiştirmiş veya tamamen ortadan kaybolmuştur. Ama bazıları da korunmuştur. Meselâ İrlandalı Üstad (Irish Master) derecesinin, daha sonra Perfeksiyon Riti ve Eski ve Kabul Edilmiş Skoç Riti'nin 7. derecesinin (Nazır ve Hâkim) diğer bir adı olması gibi...

Bu yazı ; Bornocu Ersan Tarafından yazılmış olup, , kategorisine eklenmiştir. Bu ve buna benzer yazıları RSS 2.0 . ile takip edebilir, ve eğer istersende bu yazıya 1 yorumda sen yapabilirsin!

0 yorum for " Skoç Masonluğu Tohumunun İskoçya'dan Fransa'ya Aktarılması ve Doğuşu "

Cevap Bırakın

Reklam